Opis filmu

Jan Švankmajer to czeski reżyser filmowy, alchemik surrealizmu, mistrz animacji poklatkowej. Quayowie chętnie przyznają się do jego wpływu na ich twórczość (zaznaczając wszak, że właściwą inicjację zawdzięczają animacjom Starewicza i Borowczyka). Jak informuje jeden ze śródtytułów, w Gabinecie współistnieją szesnasty i dwudziesty wiek, rudolfińska Praga koegzystuje z Czechosłowacją lat osiemdziesiątych, Wertumnus Giuseppe Arcimbolda (1527-1593) sąsiaduje z kolorowymi neonami Tuzexu (sieci sklepów dewizowych), browaru Staropramen i „Rudégo práva” (czechosłowackiej „Trybuny Ludu”). Sam tytułowy bohater to ożywiona, lalkowa wersja Bibliotekarza, jednego z najbardziej znanych portretów Arcimbolda. Film powstał jako seria animowanych sekwencji otwierających kolejne części godzinnego dokumentu o Švankmajerze. Quayowie wykorzystali muzykę Zdenka Liški (1922-1983), częstego współpracownika twórcy Spiskowców rozkoszy. Filmowy ukłon Quayów nie naśladuje estetyki filmów Švankmajera – zamiast tego, miłośnicy twórczości braci znajdą w Gabinecie szereg znajomych motywów. A uważny polski widz dostrzeże, że papierowa torba, z której Švankmajer wyjmuje „przedmioty znalezione” ma logo rodzimego Pewexu.

Jakub Mikurda