Agnieszka Jakimiak, laureatka pierwszej nagrody w konkursie im. Krzysztofa Mętraka, zgodnie z festiwalową tradycją wybrała swój ulubiony film, który zostanie pokazany w programie 10. ENH. Będzie nim Rozpacz (1978) Reinera Wernera Fassbindera, bohatera retrospektywy 5. ENH, jednego z najciekawszych przedstawicieli niemieckiej Nowej Fali. Pierwszy anglojęzyczny film reżysera z Dirkiem Bogarde w roli głównej został nakręcony na podstawie scenariusza Toma Stopparda, jest adaptacją powieści Vladimira Nabokova pod tym samym tytułem z 1930 roku. Jego bohaterem jest Hermann, emigrant z Rosji mieszkający w Niemczech, właściciel fabryki czekoladek, która w czasie kryzysu stoi na granicy bankructwa. Hermann cierpi na rozdwojenie jaźni, wierzy, że prześladuje go jego drugie "ja". Swojego sobowtóra zaczyna widzieć w zupełnie niepodobnym do siebie włóczędze.

Karolina Kosińska pisała o filmie: "Niewątpliwie to właśnie motyw niepełnej, rozbitej tożsamości tak zafascynował Fassbindera (...). Ta niebezpieczna dwoistość jest jednak nie tylko przypadłością Hermanna; to choroba Niemiec u początków nazizmu. Reżyser przekłada schizofrenię człowieka na stan całego kraju, który nie wie już, czym jest i dokąd zmierza. Szare, nieprzyjazne ulice i ciemne mieszkania - labirynty konsekwentnie budują atmosferę zagrożenia. Fassbinder każe więc swojemu bohaterowi uciec przed takim światem i przed sobą w szaleństwo. Nabokov chciał w swojej powieści zakpić ze stylu Dostojewskiego, którego nigdy nie lubił. Ale tam, gdzie pisarz traktuje swego bohatera ironicznie, reżyser zachowuje powagę. Być może dlatego, że zawsze miał ogromny szacunek zarówno do szaleństwa, jak i do śmierci".

Rozpacz w programie 10. ENH

zwycięski esej Agnieszki Jakimiak